Pojava prslina u betonskim konstrukcijskim elementima bitno utiče na raspodelu napona unutar elementa i mora se uzeti u obzir prilikom dimenzionisanja. Mnogi pravilnici o projektovanju betonskih konstrkcija predlažu različite načine da se smanjenje krutosti betonskih elemenata usled pojave prslina obuhvati prilikom proračuna. Međutim, kako bi bile primenljive u praksi, metode predložene u pravilnicima podrazumevaju brojna uprošćenja i idealizacije, što neretko dovodi do predimenzonisanja konstrukcije. Stručnim korišćenjem odgovarajućih programskih paketa se može postići značajna optimizacija dimenzija konstrukcijskih elemenata. Cilj ovog rada je isticanje konzervativnosti nekih preporuka iz domaće literature i Pravilnika za beton i armirani beton ’87 i ukazivanje na prednosti primene savremenih računara i naprednih numeričkih metoda pri projektovanju betonskih konstrukcija, a na primeru analize proste grede od armiranog betona opterećene dvema koncentrisanim silama u trećinama raspona. Kao najvažniji parametri izdvojeni su nosivost grede i opterećenje koje dovodi do pojave prvih prslina. Ove veličine najpre su određeni analitički, a potom i numerički, te je na kraju na osnovu njihovog poređenja data ocena analitičke metode predložene u pomenutoj literaturi.

U radu se analiziraju višestruke koristi integrisanja savremenih pristupa kanalisanja atmosfeskih voda u proces urbanističkog projektovanja, sa fokusom na njihovu primenu u procesu urbane regeneracije nasleđenih stambenih područja. Poligon istraživanja je stambeno naselje Augustenborg u Malmu, jedno od prvih stambenih naselja socijalnog stanovanja u Švedskoj. Naselje je u drugoj polovini XX veka doživelo socijalnu i ekonomsku stagnaciju, kao i niz drugih razvojnih problema, pa se urbana regeneracija područja nametnula kao imperativ. Projekat urbane regeneracije zasnovan je na primeni seta mera i tehničkih elemenata SUDS-a (Sustainable Urban Drainage System), jednog od savremneih pristupa kanalisanja kišnog oticaja. U slučaju kada se vrši dogradnja i/ili rekonstrukcija postojećeg sistema (engl. rettrofiting), planerski i projektantski zadatak je mnogo složeniji, kako zbog kompleksnosti samih praktičnih opcija za rešavanje problema u vezi sa količinom i kvalitetom atmosferskih voda u izgrađenom okruženju, tako i zbog ograničenja postojećih fizičkih struktura, posebno infrastrukturnih sistema. Pored analize prepreka i problema prilikom primene SUDS-a u okviru već izgrađenog područja, u radu se analiziraju višestruke koristi njegove implementacije, koje se ogledaju ne samo u rešavanju problema vezanih za količinu i kvalitet atmosferskih voda u okviru područja, već i u nizu socijalnih, ekonomskih i envajromentalnih koristi.

Problem određivanja hidroloških karakteristika prosečnih voda u neizučenim slivovima, prisutan je prilikom izrade planova upravljanja veštačkom akumulacijom u uslovima redovnog korišćenja. U ovom radu su analizirane mogućnosti korišćenja krivih trajanja protoka sa izučenih slivova iz šireg regiona, za kalibraciju i verifikaciju modela za simulaciju vrednosti dnevnih protoka neizučenog sliva. Za kontinualne hidrološke simulacije korišćen je paket hidroloških modela HEC-HMS. Modeli sa uticajem topljenja snega i bez njega, formirani su za sliv reke Vijake do profila brane Drenova. Slaganje simuliranih i 'osmotrenih' protoka određivano je poređenjem nagiba krive dobijene na osnovu simuliranih protoka i prosečne krive trajanja protoka sa izučenih slivova. Rezultati u ovom radu ukazuju na nedovoljnost korišćenja krivih trajanja protoka kao jedinog kriterijuma za kalibraciju i verifikaciju modela u HEC-HMS-u u primeni za kontinualne hidrološke simulacije

Eksperimentalna metoda spada u red najvažnijih i najstarijih opštih metoda naučnih saznanja. Služi za otkrivanje svojstava i povezanosti pojedinih pojava i stvari [5]. Kao takva često se služi indukcijom, polazeći od pojedinačnog ka opštem. Iz tih razoga njena primena gotovo je nezaobilazna u inženjerskim naukama. U gradjevinarstvu se primenjuje pri razvoju i istraživanju novih materijala, delova konstrukcije pa čak i celih konstruktivnih sistema. U ovom radu je prikazan teorijski osnov eksperimentalne metode saznanja kroz istorijski razvoj i osnovne podele iste. Njena primena je takodje ukratko pokazana kroz dva naucna rada koja su se bavila ispitivanjem konstrukcije.

Pravljenjem ankete medju članicama klastera Dundjer iz Niša, ustanovljeno je da više od 50 odsto poslodavaca ima problem da nadje radnike sa potrebnim veštinama kako medju svojim zaposlenim tako i medju nezaposlenim na birou rada.Osim toga, poslodavci su istakli da bi radije ulagali u praktično obrazovanje postojećih zaposlenih, čime bi im povećali privrženost firmi, nego da od početka edukuju nekog nezaposlenog radnika, bez ikakvog iskustva. Potreba za dodatnim obukama zaposlenih, koje nisu deo formalnog sistema obrazovanja, već su pretežno praktične obuke, uočena je naročito u oblasti energetske efikasnosti, ekološke gradnje i korišćenja solarne energije. Ove tri oblasti su prepoznate kao prosperitetne u gradjevinskom sektoru, gde se može izvršiti povezivanje privrede sa naučno-obrazovnim i razvojnim institucijama, uspostavljanjem dualnog obrazovanja radi unapredjivanja proizvodnih procesa i procedura kroz implementaciju naučnih dostignuća i unapredjenje kompetencija zaposlenih. U tu svrhu bilo je potrebno napraviti pojedinačni plan i program praktičnih obuka prilagodjen svakoj konkretnoj firmi i njenim kapacitetima i potrebama u navedenim oblastima, u ovom slučaju u oblasti korišćenja solarne energije. U ovom radu dat je prikaz projektovanja metodologije i plana praktične obuke za tri kompanije, članice klastera Dundjer, u sistemu dualnog obrazovanja u oblasti primene solarne energije.

The paper describes the technology of welding the rails in a long tape. Nowadays, the welding of rails and switches in the long tapes is necessarily when laying new track, and preferably on existing tracks, if the rails are not too worn, the undercarriage is stable, and the track is properly regulated according to the directionand the level. Rail welding can be done in four ways. Resistance welding, nowadays, represents the cheapest, the fastest and the highest quality welding process. Aluminothermic welding process is very simple one because it requires relatively little and light equipment. The time required for welding is very short. By the term -arc welding, it is meant welding processes which use an electric arc as an energy source between the electrode and the base material. On the other hand, autogenic (gas) welding rails uses the property of acetylene to give a flame of temperature above 3000 degrees of Celsius when combustion in oxygen. A maintaining of long strips of rails requires knowledge of their operation in various temperature regimes, in maintenance works that alter the state of resistance in the permanent way, as well as control of the behavior during exploitation

Aluminijum je posle čelika najznačajniji građevinski material, iako nema dugu istoriju primene u građevinarstvu. Građevinske konstrukcije od aluminijuma potencijalno mogu naći veliku primenu zahvaljujući dobroj korozionoj postojanosti, lakoći legure, otpornosti na krti lom itd. U ovom radu opisan je uticaj zavarivanja trenjem sa mešanjem na strukturne i mehaničke karakteristike legure aluminijuma 2024 T351. Uzorci koji se zavaruju su ploče debljine 6mm. Zvarivanje je izvršeno glodalicom pomoću posredstvom posebno oblikovanog alata. Ploče su zavarene u tri različita režima parametara, pri čemu je rotacija alata u svim slučajevima bila 750 min-1, a menjao se posmak alata, 73 mm/min, 116 mm/min, 150 mm/min. Svi uzorci su zavareni bez grešaka i prekontrolisani radiografski i vizuelno.

Hotel Ambasador u Nišu, od izgradnje 1968. godine, privlači pažnju zbog svoje visine. Do 1973. godine je bio najviši objekat u ovom delu Srbije. U radu je dat prikaz konstrukcijskog sistema objekta sa opisom načina proračuna i načinom sanacije tek započetog objekta u fazi građenja. Prikazani su delovi originalne projektne dokumentacije sa ciljem da se stručnoj javnosti omogući uvid u konstrukcijski sistem objekta. U toku je adaptacija i sanacija objekta, jednog od repera grada Niša, koja takođe zaokuplja pažnju javnosti. U radu su prikazani rezultati kontrolnog proračuna konstrukcije koji su uradili autori ovog teksta u sklopu dokumentacije za adaptaciju i sanaciju objekta. Objekat je visine preko 50m čime spada u kategoriju visokih objekata i podleže kontroli Državne revizione komisije.

U radu je prikazana dijagnostika stanja armiranobetonske sitnorebraste međuspratne konstrukcije višedecenijske starosti, na primeru konstrukcije osnovne škole "Josif Kostić" u Leskovcu. Konstrukcija je ispitana na uticaje probnog opterećenja u skladu sa važećim standardom tokom koga je praćeno njeno ponašanje pod probnim opterećenjem. Vršena je analiza odgovora konstrukcije izložene dejstvu statičkog probnog opterećenja. Upoređene su merene sa računskim vrednostima globalnih deformacija (ugiba) pod statičkim opterećenjem i definisane lokalne deformacije (dilatacije) odnosno naponi u zategnutoj armaturi i pritisnutom betonskom delu preseka na osnovu dobijenih merenja "in situ". Ustanovljena je postojeća čvrstoća betona pri pritisku metodom sklerometrisanja. Dati su zaključci o trenutnom stanju konstrukcije, na osnovu kojih je moguće definisati adekvatne mere sanacije i ojačanja.

U radu je prikazan postupak sanacije noseće drvene konstrukcije kuće Stevana Mokranjca u Negotinu. Specifičnosti gradnje i oblikovanja konstrukcije kara-kteristične za tradicionalne stambene kuće građene sredinom XIX veka i kasnije, morale su se sačuvati s obzirom da objekat ima status spomenika kulture od izuzetnog značaja. Posebna pažnja je posvećena potpornoj konstrukciji (skeli) koja mora da obezbedi potpunu stabilnost dela konstrukcije objekta na kojoj nema intervencije. Ugradnjom posebno oblikovanih greda i ojačanja u pojedinim zonama međuspratne konstrukcije sačuvana je autentičnost enterijera kuće.

In the process of political and economic restructuring of our country, inclusion in contemporary trends required the restructuring of society as a whole and economy as its most vital work, and the first steps in that way consisted in the improvement of legal and administrative regulations as the framework in which it operates. With the aim of introducing new business rules and adapting to global conditions, over the last fifteen years, numerous strategies have been adopted at the state and local level, which, in accordance with the principles of neoliberal capitalism, have been guiding the development of small and medium-sized enterprises and entrepreneurship. The paper gives a brief overviewof these development documents, as well as an overview of the set goals and selected strategic priorities in accordance with local specifics, which was the point of their development at the local level. Also, in order to evaluate the achieved effects and the ratio of the number of small, medium and large enterprises in the territory of the Nisava Administrative District, the analysis of the movement of the number of active business entities classified by size into small, medium and large enterprises was also conducted. The results indicate that in the analyzed area, the concept that large companies were the bearers of development was abandoned, and that this role, at least judged by the number, took over the sector of small private enterprises.